Kolombiya’da yeni barış anlaşması imzalandı

Enise Askın
Nov 24, 2016
2 min read

Kolombiya’da 2 Ekim’de imzalanan barış anlaşmasının ardından bugün ikinci bir barış anlaşması daha imzalandı. Kolombiya hükümeti ve FARC temsilcilerinin ilk anlaşma üzerinde yaptığı değişikliklerle birlikte sunduğu 310 sayfalık yeni anlaşma, referandumda barış anlaşmasına karşı çıkan kesimin taleplerini de dikkate alınarak hazırlandı. Yeni anlaşmanın Devlet Başkanı Juan Manuel Santos tarafından önümüzdeki hafta Kongre’ye sunulması bekleniyor.

Bugün başkent Bogota’da gerçekleşen imza törenine katılım, ilk imza törenine nazaran sayıca daha kısıtlı tutuldu. Bogota’daki Bolivar Meydanı’na kurulu ekranlardan da canlı yayınlanan törene tarafların temsilcilerinin yanı sıra, mağdurların ve insan haklarının da aralarında bulunduğu 800 kişi katıldı.

Yapılan müzakereler sonucunda, referandumla reddedilen anlaşma ile, ikinci barış anlaşması arasında 50’den fazla değişiklik yapıldı. Barış anlaşması karşıtlarını tatmin etmese de, yapılan değişikliklerden en çok dikkat çeken maddeler şunlar:

FARC tüm mal varlıklarını beyan edecek ve çatışmadan etkilenen mağdurlar yararına kullanılmak üzere teslim edecek.
FARC militanları uyuşturucu kaçakçılığına dair karışmış oldukları tüm faaliyetler hakkında bilgi vermek mecburiyetinde olacak.
Barış anlaşması Kolombiya Anayasası’na dahil edilmeyecek, bunun yerine, insan haklarına dair yapılacak yeni düzenlemeler Anayasa’da yer alacak.
Geçiş dönemi adaleti sistemi için yeni anlaşmada on yıllık bir süre sınırı belirlendi.
Bu süreçte kurulacak olan Barış Mahkemesi, Sulh Mahkemelerinin yetkilerine sahip olacak.
Bu süreç boyunca yürürlükte olacak olan “Özel Barış Yasası” (JEP) kapsamında sadece ilk iki yıl başvurular kabul edilecek. Barış Mahkemesi’ne yapılacak olan başvuruların iki yıl olarak belirlenmesi, mağdurların şikayetlerini sunabileceği süreyi sınırlandırmış oluyor. Öte yandan, başvuruların sadece bireysel olarak yapılabilecek olması, yaşanan insan hakları ihlallerine karşı örgütlü hukuk mücadelesinin önünü kesmesi olarak değerlendiriliyor.
Barış mahkemesi FARC militanlarına verilecek cezaları ve uygulanacağı yerleri dikkatle seçecek; yaptırımların hayata geçirilmesini periyodik olarak denetleyecek.
Sivil toplum örgütleri savcı rolü üstlenmeyecek, suçlamada bulunmayacak; bunun yerine bilgi talebinde bulunacak ve bu talepler yetkililer tarafından yanıtlanacak.
Özel mülkiyete ve mülkiyet hakkına saygı gösterilecek. FARC’ın aleyhine yapılmış bir değişiklik olarak değerlendirilen bu madde, toprakların kamulaştırılmasının zorlaşması anlamına gelecek.
Toprak sorunu konusunda uzmanlardan oluşan bir komisyon oluşturulacak ve toprak sorununu kurulacak olan bu komisyon inceleyecek.
FARC tarafından kurulacak siyasi partiye ilk anlaşmada yapılması kararlaştırılan mali yardım yüzde 30 oranında düşürüldü.
İlk anlaşmadaki “toplumsal cinsiyet ideolojisi” maddesi, ikinci anlaşmada yer almayacak. Böylece ülkedeki dini grupların, anlaşmanın “aile değerlerini zayıflattığına” yönelik endişeleri dikkate alınmış oldu.